گفت‌وگوی سید مرتضی حسینی کمال آبادی با آیت‌الله حسینی آملی درباره فاجعه منا
فاجعه منا مربوط به همه مسلمانان است/ سازمان کنفرانس اسلامی برای اداره حج طرحی نو ارائه دهد
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در خصوص واقعه منا گفت: این وظیفه سازمان کنفرانس اسلامی است که بنشیند و این رویداد را اولا به طور دقیق بررسی کند و ثانیا برای آینده اداره حرمین شریفین طرحی نو ارائه دهد.
به گزارش خبرگزاری فارس از قم، آیت‌الله سیدعلی حسینی‌آملی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم در گفت‌وگویی به بررسی ابعاد مختلف فاجعه تلخ منا پرداخت و با بیان اینکه از ظرفیت‌های عظیم حج آنگونه که باید استفاده نمی‌شود، اظهار کرد: مشکل در اداره حج بسیار زیاد است و فقط منحصر به مشکلات مادی، ایاب و ذهاب و تکریم زائران نیست. خداوند در حج ظرفیت‌های بسیار بالایی قرار داده است که اداره بی‌تدبیر آل سعود مانع شکوفایی این ظرفیت‌ها شده است. آنان همت بر آن دارند تا حجاج چشم گوش بسته کنار یکدیگر بیاند و مناسکی را به جای آورند و بروند. اگر آنان با ولایت و زیارت ائمه بقیع مشکل دارند، معلوم نیست، چرا جلوی رسیدن توحید و معارف نبوی به جان‌های تشنه مردمان جهان ایستادگی می‌کنند و برای آن برنامه‌ای ندارند.
مشروح این گفت‌وگو را بخوانید:
فارس: همانطور که مستحضر هستید، چند روز از فاجعه تلخ منا گذشت و حدود 5 هزار حاجی مظلوم قربانی بی‌کفایتی و عدم مسئولیت‌پذیری رژیم سعودی شدند. تقریباً یک دهم قربانیان این حادثه زائران ایرانی بودند، زائران ایرانی نیز از آتش سوء مدیریت سعودی‌ها در امان نماندند و 464 حاجی ایرانی جان خود را از دست دادند.
این فاجعه پس از سقوط جرثقیل در مسجد‌الحرام، سقوط پنکه سقفی در صفا و مروه، ریزش کوه روی هتل محل سکونت زائران و آتش گرفتن خیام حاجیان مصری پنجمین حادثه‌ای بود که در حج تمتع امسال رخ داد. به عنوان استاد سطوح عالی حوزه‌های علمیه چه تحلیلی از این رخداد دارید؟
به نوبه خود وقوع این حادثه جانگداز را به محضر نبی‌اکرم(ص) و اوصیای بر حق ایشان عرض تسلیت دارم و برای بازماندگان مرحومین از هر مذهب و ملیتی که باشند، از پروردگار منان، صبر جمیل درخواست می‌کنم. بدین سخن خداوند گوش جان بسپارند که فرمود: «وَمَن یَخْرُجْ مِن بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلى اللّهِ وَکَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا»؛ «هر کس [به قصد] مهاجرت در راه خدا و پیامبر او، از خانهاش به درآید، سپس مرگش دررسد، پاداش او قطعاً بر خداست، و خدا آمرزنده مهربان است.»
این آیه شریفه بهترین تسلیت برای بازماندگان است چرا که زهی سعادت آن کس که خداوند عهده‌دار پاداش او شود.
اما در مقام تحلیل این حادثه باید در دو بخش سخن گفت؛ مقام اول در اصل وقوع حادثه است، مقام دوم در رسیدگی به وضعیت بحرانی حادثه دیدگان است.
اما در مقام اول جان سپردن حدود 5 هزار حاجی مظلوم، در یک حادثه، بزرگترین نشان برای بی‌لیاقتی و بی‌کفایتی و مسئولیت ناپذیری حاکمان عربستان است. در اقصی نقاط جهان، جمعیت‌های بسیاری گردهم می‌آیند، در همین ایران اسلامی ما در راهپیمایی‌ها جمعیت‌های زیادی حضور پیدا می‌کنند، آنقدر که چشم دوربین‌ها از بازتاب آن ناتوان است، در این میان مسئولان ارشد کشور در این تجمع‌ها حضور به هم می‌رسانند، اما راه‌ها چنان مدیریت می‌شود که ضمن حفظ امنیت و مسائل حفاظتی گزندی متوجه مردم نمی‌شود. اگر راهی را می‌بندند راه‌هایی را باز می‌کنند تا عارضه‌ای رخ ندهد. بر این اساس وقوع این حادثه نشان از ناتوانی و بی‌لیاقتی مسئولان عربستان دارد، مسئولیت‌های بزرگ انسان‌های بزرگ می‌طلبد.
در خوش‌بینانه‌ترین حالت در محکمه قضایی این بی‌تدبیری و بی‌لیاقتی و ضعف در مدیریت قتل خطأیی تشخیص داده می‌شود و به وفق قانون اسلام ملزم به پرداخت دیه هستند، اما مطلب به اینجا ختم نمی‌شود.
مقام دوم از تحلیل ویژه رسیدگی به وضعیت بحرانی حادثه دیدگان است. آن مقدار از شواهد و اسناد که از طریق اینترنت و وسایل ارتباط جمعی به دست ما رسیده است، از تعمد در عدم رسیدگی حکایت دارد.
شما می‌دانید که چندی پیش در ایران در جاده چالوس سیلی آمد و موجب جانباختن شماری از هموطنان ما شد، در آن حادثه در پخش زنده تلویزیونی مسئول ستاد مدیریت بحران زیر سئوال بود که چرا با نیم ساعت تاخیر رسیده‌اند!
اما در حادثه منا، بر اساس اسناد موجود مردم از تشنگی و کمبود اکسیژن و فشار تلف می‌شوند و ماموران سعودی در فاصله دو متری به نظاره نشسته‌اند، انگار نه انگار که انسانی از تشنگی در مقابل او در حال جان دادن است. بسیار عجیب است که حال آنان از این منظره منقلب نیست و انگار در پارکی در حال قدم زدن هستند. دوربین‌های مدار بسته همه چیز را به عیان برای مسئولان سعودی نمایش می‌دهند و آنان چنان کسانی که دستور برای توقف دارند، از جای خود تکان نمی‌خورند. این عدم رسیدگی در محکمه صالح باید رسیدگی شود زیرا شواهد از پرونده قتل عمد علیه آل سعود سخن می‌گوید. اتهام قتل عمد هزاران حاجی بیت‌الله الحرام ننگی است که بدین سادگی از پیشانی آل سعود پاک نخواهد شد. اینان سه ساعت تمام بلکه بیشتر حجاج را در آن وضعیت اسفناک رها کرده‌اند و اقدامی شنیع و غیرانسانی از خود به نمایش گذاشته اند.
فارس: در خصوص واگذاری اداره حج به دولت‌های اسلامی چه نظری دارید؟
این وظیفه سازمان کنفرانس اسلامی است که بنشیند و این رویداد را اولا به طور دقیق بررسی کند و ثانیا برای آینده اداره حرمین شریفین طرحی نو ارائه دهد.
فاجعه منا فقط مربوط به ملت‌های آسیب دیده نیست، بلکه به همه ملت‌های مسلمان مربوط است و با حضور همه ملت‌ها باید مورد بررسی و علاج قرار گیرد.
مشکل در اداره حج بسیار زیاد است و فقط منحصر به مشکلات مادی، ایاب و ذهاب و تکریم زائران نیست. خداوند در حج ظرفیت‌های بسیار بالایی قرار داده است که اداره بی‌تدبیر آل سعود مانع شکوفایی این ظرفیت‌ها شده است. آنان همت بر آن دارند تا حجاج چشم گوش بسته کنار یکدیگر بیاند و مناسکی را به جای آورند و بروند. اگر آنان با ولایت و زیارت ائمه بقیع مشکل دارند، معلوم نیست، چرا جلوی رسیدن توحید و معارف نبوی به جان‌های تشنه مردمان جهان ایستادگی می‌کنند و برای آن برنامه‌ای ندارند. اینان برخی از افراد سر سپرده آمریکا و باج دهنده به اسرائیل را برای سخنرانی انتخاب می‌کنند و بدین سان مانع بهره‌وری از آثار و برکات حج ابراهیمی شده‌اند.
این در حالی است که حج مظهر نمایش قدرت سیاسی و همبستگی برادران مسلمان است و سرمایه گرانبهایی است که هیچ دینی غیر از اسلام از آن بهره‌مند نیست. این وظیفه دولت‌های اسلامی است که بر ظرفیت حج بیفزایند تا مسلمانان بیشتری از این نعمت خداوند بهره ببرند و از ظرفیت‌های حج به طور کامل استفاده شود.
در این موسم خاص که نفحات الهی وزیدن می‌گیرد، باید همه مذاهب و فرق اسلامی که مورد قبول جهان اسلام هستند، مجال سخن گفتن داشته باشند و بدون واسطه و بدون تشتت، افکار و اندیشه‌های برگرفته از معارف الهی را به یکدیگر بهتر معرفی کنند. باید حج به مظهر اتحاد و برادری تبدیل شود نه ابزاری برای دامن زدن به اختلاف‌ها و تشت‌ها و باید در نهایت احترام و ادب از اعتقاد خود سخن بگویند، بدون آنکه پنجه نقدی بر اعتقاد دیگری نشان دهند. کفران نعمت است که از این نعمت بزرگ خداوند، به حداقل‌ها بسنده کنیم.
فارس: بعد از ورود پیکرهای مطهر به کشور برخی به دنبال آن هستند که در مقابل اصل حج به جای آوردن موضع‌گیری کنند و از این آب گل آلود برای خود ماهی گیرند، وظیفه در قبال آنان چیست؟
این وظیفه روحانیون و مردم متدین است که آنان را با فلسفه حج و این امر خداوند در متن قرآن کریم است که «وَلِلّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَیْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَیْهِ سَبِیلاً وَمَن کَفَرَ فَإِنَّ الله غَنِیٌّ عَنِ الْعَالَمِینَ (سورة آل عمران: 97)» آشنا کنند. اگر عارضه‌ای در میان به جای آوردن امر خداوند است باید همت برآن کنیم تا عارضه را از میان ببریم نه آنکه صورت مسئله را پاک کنیم. امیرالمومنین(ع) در وصیت خود به امام حسن و امام حسین علیهم‌السلام هنگامی که در بستر شهادت است، می‌فرماید: الله الله فى‌بیت ربکم فلا یخلو منکم ما بقیتم، فانه ان ترک لم تناظروا و ادنى ما یرجع به من امه ان یغفر له ما سلف. شما را درباره خانه خدا- کعبه- سفارش مى‌کنم. تا زنده هستید مگذارید که آنجا خالى بماند، زیرا که اگر حج خانه خدا ترک شود به شما مهلت نمى‌دهند و عذاب بر شما نازل مى‌شود. کسى که قصد خانه خدا را کند، کمترین چیزى که نصیبش مى شود این است که تمام گناهان پیشین او را مى‌آمرزند. (نهج البلاغة: نامه 47).
به امید روزی که با بر طرف کردن حصارها از دور خانه خداوند و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های قرآن کریم و شریعت محمدی سعادت و کمال انسانی به جان تشنه مردم جهان برسد.
=========================
مصاحبه: از سید مرتضی حسینی کمال‌آبادی
=========================
انتهای پیام/2258/و40
| 
