|
کتاب «سلسبیل فی اصول التجزئة و الاعراب» اثر استاد ابوالقاسم علیدوست به زبان عربی در موضوع تجزیه و ترکیب در دانش صرف و نحو است که برسوره مبارکه انسان از قرآن کریم تطبیق داده شده است. انگیزه نویسنده از نگاشتن این اثر وارد ساختن دانش پژوهان زبان عربی از مثال های کلیشه ای به فضای واقعیت و تحلیل نمونه های واقعی در زبان عربی است.
ساختار کتاب
کتاب در سه بخش باب بندی شده است. در بخش اول به تحلیل آیه به آیه سوره مبارکه انسان پرداخته شده است به این صورت که در قدم اول به تحلیل صرفی آیه تحت عنوان « التجزئة» و در قدم بعدی به تحلیل نحوی آیه تحت عنوان «إعراب» پرداخته است. در قدم بعدی تحلیل نحوی را در قالب جدولی تحت عنوان «تلخیص» آورده است. نویسنده در ضمن تحلیل ادبی آیات به اصولی دست یافته است که نیازمند به پژوهشی مستقل دارد و فایده اش مقید به آیات مورد بررسی نیست از این رو بخش دوم را به این اصول اختصاص داده است. نویسنده بخش پایانی را تحت عنوان « الطرائف و الفوائد» به بیست و هفت نکته ادبی پرداخته است، برخی را به نام «فائدة» و برخی را به نام «طریفة» نام نهاده است.
گزارش محتوا
در این کتاب، تک تک آیات سوره انسان با نظر به روایات اهل بیت (علیهم السلام) و اهمیت دادن به مسائل کلامی ـ تفسیر ادبی شده است. محقق با توجه به آثار و منابع دست اول ادبیات عرب به بررسی و نقد سخنان ادبیان نشسته است و بر عکس برخی از کتاب های ادبی که به نقل اختلاف بسند می کنند، در این اثر محقق با توانایی بالایی به حل اختلاف و اظهار نظر پرداخته است.
وضعیت کتاب
این کتاب در سال 1378 به همت انتشارات اسوه با جلد گالینگور و صحافی مرغوب منتشر شده و تا کنون چهار مرتبه تجدید چاپ شده است. همچنین این اثر با نام «جرعه‌ای از ادب قرآن» به فارسی برگردان شده است.
| 
